Edukacja włączająca
„Największa rzeczą, jaka może dać mistrz swojemu uczniowi,
jest pomoc w odkrywaniu własnej indywidualności i jej rozwoju.”
Andrzej Góralski
Środowisko społeczne składa się z jednostek różniących się od siebie wyglądem, stanem zdrowia, zainteresowaniami, poglądami, możliwościami psychofizycznymi, itp. Występowanie różnic międzyludzkich jest głównym aspektem powstania i rozwoju edukacji włączającej. Czym jest edukacja włączająca?
Edukacja włączająca to wspólne kształcenie i wychowanie dzieci zarówno prawidłowo funkcjonujących jak i tych ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynikającymi z niepełnosprawności oraz wybitnie zdolnych.
Jest to edukacja dla wszystkich uczniów, która zakłada brak wykluczenia ze względu na indywidualne potrzeby edukacyjne, ale również przynależność narodową, czy inne czynniki. Edukacja włączająca ma na celu pełną akceptację różnic występujących między uczniami, ale także osobami dorosłymi.
Według jej założeń przedszkole, czy szkoła masowa powinny być miejscem rozwoju i nauki wszystkich uczniów, bez jakiegokolwiek wykluczenia. Jest to zadanie trudne zarówno dla organów nadzorujących pracę placówek oświatowych, jak i dyrektorów i przede wszystkim nauczycieli. Edukacja włączająca nie powinna być stanem stałym. To ciągły proces przemian szkolnego etosu, co za tym idzie, kreowania społeczności, która akceptuje i ceni odmienność. Przedszkola i szkoły ogólnodostępne powinny mieć na uwadze zmiany, aby w pełni zaspokajać potrzeby wszystkich uczniów, a także umożliwić wsparcie w optymalnym funkcjonowaniu w naturalnym środowisku.
Na czym polega włączanie uczniów? Przede wszystkim na przyjmowaniu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego do klas ogólnodostępnych, a nie integracyjnych. To także umożliwienie rozwoju pozytywnych relacji między dziećmi pełnosprawnymi, a niepełnosprawnymi.
Edukacja włączająca niesie ze sobą szereg korzyści. Niewątpliwie jest to danie szansy i możliwości dzieciom niepełnosprawnym do pełniejszego rozwoju intelektualnego, osobowego oraz społecznego, gdyż przebiega w naturalnym środowisku, pomijając odrywanie dzieci od rodziny, kolegów, itp... Korzyści płyną również w drugą stronę. Osoby nie wykazujące żadnych dysfunkcji, ucząc się i rozwijając z niepełnosprawnymi rówieśnikami, zdobywają umiejętności tolerancji, akceptacji oraz solidarności.
Edukacja włączająca skupia się w większym stopniu na dziecku niż na programie nauczania, mając na uwadze, że każde dziecko rozwija się w swoim indywidualnym tempie. Ważnym zadaniem jest stworzenie takich warunków nauczania i rozwoju, które w pełni odpowiadają potrzebom każdej jednostki.
Opracowała
Paulina Winczyńska